Knjigovodstvo i obračun troškova treba u vezi sa troškovima da pruže odgovore na pitanja šta se i koliko troši, gde i u vezi sa čim nastaju ti troškovi. Da bi pružili odgovore na ta pitanja, finansijsko knjigovodstvo i obračun troškova i učinaka (klasa 9) vrše obuhvat troškova, njihovo sortiranje i sistematizovanje po raznim osnovama. OBRAČUN ZALIHA GOTOVIH PROIZVODA Zalihe gotovih proizvoda se na dan bilansa vrednuju po ceni koštanja ili neto prodajnoj vrednosti, u zavisnosti koja je niža. Cena koštanja podrazumeva zbir svih troškova koji su neophodni da bi se određeni proizvod doveo na lokaciju i u stanje u kojem je spreman za prodaju. Troškovi koji se uključuju u cenu koštanja su: – troškovi direktnog materijala; – troškovi direktnog rada; – opšti troškovi proizvodnje (fiksni i varijabilni) kao što su: troškovi amortizacije, troškovi električne energije, troškovi osvetljenja, troškovi internog transporta i sl. Primeri troškova koji se ne uključuju u cene koštanja zaliha i priznaju se kao rashod perioda u kom su nastali: – neuobičajeno visoki iznosi utrošenog materijala, rada i drugi proizvodni troškovi; – troškovi skladištenja, osim ako su ti troškovi neophodni u proizvodnom procesu pre sledeće faze proizvodnje; – opšti administrativni troškovi koji ne doprinose dovođenju zaliha na sadašnju lokaciju i u sadašnje stanje; i – troškovi prodaje. U praksi su prihvaćeni metodi obračuna troškova na osnovu kojih se utvrđuje cena koštanja: Obračun po stvarnoj ceni koštanja: – po radnom nalogu u pojedinačnoj i serijskoj proizvodnji, – u masovnoj proizvodnji. Obračun po planskoj ceni koštanja. Obračun troškova proizvodnje po stvarnoj ceni koštanja Obračun troškova po stvarnoj ceni koštanja podrazumeva da se u cenu koštanja uključuju stvarni troškovi, odnosno stvarni direktni troškovi koji se u procesu proizvodnje direktno vezuju za nosioce i mesta troškova, i indirektni troškovi koji se prema ključu vezuju za mesta troškova i prenose po obračunu na nosioce troškova. U pogonskom knjigovodstvu je potrebno sprovesti adekvatna knjiženja u okviru grupe 95 – Nosioci troškova, odnosno knjiženja indirektnih troškova na mesta troškova na računima grupa 92 – Računi mesta troškova nabavke, tehničke uprave i pomoćnih delatnosti, 93 – Računi glavnih proizvodnih mesta troškova, i 94 – Računi mesta troškova uprave, prodaje i sličnih aktivnosti. Kako bi se izvršilo precizno prenošenje direktnih i indirektnih stvarnih troškova na pojedine proizvode koji ulaze u cenu koštanja, neophodno je sačiniti normative utrošaka za one troškove koji se prema ključu vezuju za nosioce (proizvode) u zavisnosti od vida proizvodnje. U slučaju da se
POŠTOVANI KORISNIČE,
DA BISTE MOGLI DA VIDITE INTEGRALNE VERZIJE TEKSTOVA NAŠEG INTERNET IZDANJA POTREBNO JE DA BUDETE REGISTROVANI KORISNIK NAŠEG PORTALA I DA SE NA NJEMU PRIJAVITE. POGLEDAJTE KOJE SU SVE
PREDNOSTI REGISTRACIJE I PRETPLATE.
ZA PITANJA PRETPLATE POGLEDAJTE STRANICU PRETPLATA.
