Donacija i sponzorstvo nisu istovetni pojmovi. Donacija se daje bez naknade i protivusluge, a može biti pružena u novcu, stvarima ili uslugama. S druge strane, sponzorstvo označava davanje novca i drugih dobara uz određenu protivuslugu. U tekstu koji sledi govorimo o poreskom tretmanu ova dva instituta
Donacija može biti u novcu ili u stvarima (zgrade, pokretne stvari, vrednosni papiri, roba, materijal, potraživanja i sl.), a njena vrednost nije ograničena. Za donatora, donacija predstavlja trošak (izdatak) koji, u zakonskom smislu, može biti poreski priznat trošak, ali to i ne mora da bude. Osim toga, ako je donator obveznik PDV-a, prilikom doniranja mora obračunati PDV na nabavnu ili tržišnu vrednost donacije (kod dugotrajne imovine osnovica je neamortizovana vrednost). Na novčane donacije PDV se ne obračunava. S druge strane, kod primaoca – donacija predstavlja prihod, što znači da, ukoliko je on obveznik poreza na dobit, vrednost donacije uvećava poresku obavezu.
Donacija se ne mora dokazivati ugovorima niti pisanim zahtevima, ali se mora dokazati verodostojnom ispravom o donaciji, kao što je, na primer, izvod sa tekućeg računa sa isplaćenim iznosom ili obračun troškova za donirano sredstvo sa pripadajućim objašnjenjem.
Sponzorisanje se odnosi na davanje novca ili druge imovine uz uslov protivusluge. Zato je potrebno zaključiti ugovor o sponzorstvu kojim se reguliše odnos ugovornih strana. U ovom slučaju primalac sponzorstva dužan je da izda račun za izvršenu protivuslugu. Primera radi, preduzetnik je isplatio 30.000 evra sportskom klubu na ime sponzorstva, uz uslov da na dresovima bude istaknut logo sponzora, dok sportski klub izdaje račun na iznos od 30.000 evra za usluge promocije.
Priznavanje troškova po osnovu donatorstva
Sa stanovišta Zakona o porezu na dobit pravnih lica („Sl. glasnik RS”, br. 25/01, 80/02, 43/03, 84/04, 18/10, 101/11, 119/12, 47/13, 108/13, 68/14 i 142/14, u daljem tekstu: Zakon), poreski tretman izdataka za donatorstvo i sponzorstvo u smislu priznavanja troškova po tom osnovu za svrhe obračuna poreza na dobit uređen je odredbama člana 15. ovog zakona.
Kao rashod u poreskom bilansu obveznika priznaju se izdaci u zbirnom iznosu najviše do 5% od ukupnog prihoda za:
1) zdravstvene, obrazovne, naučne, humanitarne, verske i sportske namene, zaštitu životne sredine, kao i davanja učinjena ustanovama socijalne zaštite osnovanim u skladu sa zakonom koji uređuje socijalnu zaštitu;
2) humanitarnu pomoć, odnosno otklanjanje posledica nastalih u slučaju vanredne situacije, koji su učinjeni Republici, autonomnoj pokrajini, odnosno jedinici lokalne samouprave.
Izdaci opisani pod 1) priznaju se kao rashod samo ako su izvršeni licima registrovanim za te namene u skladu sa posebnim propisima, a koja navedena davanja koriste isključivo za obavljanje tih delatnosti.
Izdaci za ulaganja u oblasti kulture, uključujući i kinematografsku delatnost, priznaju se kao rashod u iznosu najviše do 5% od ukupnog prihoda. Članarine komorama, savezima i udruženjima priznaju se kao rashod u poreskom bilansu najviše do 0,1% ukupnog prihoda. Članarine čija je visina propisana zakonom priznaju se kao rashod u iznosu koji je propisan zakonom.
Bliže propise o tome šta se u smislu ovog zakona smatra ulaganjem u oblasti kulture donosi ministar nadležan za poslove kulture, po pribavljenom mišljenju ministra finansija.
Osnovni razlog ograničenja ovih rashoda, odnosno troškova u poreskom bilansu sastoji se u sprečavanju poreskih obveznika da nerealno visokim ili nepotrebnim rashodima umanje oporezivu dobit. U poreskom smislu, karakter rashoda koji se priznaju u poreskom bilansu za utvrđivanje oporezive dobiti, treba da imaju samo oni troškovi koji su nastali usled obavljanja neophodne poslovne aktivnosti. Ovi rashodi moraju, prema tome, biti poslovnog karaktera, učinjeni u realnoj visini u odnosu na izvršenu poslovnu aktivnost i u principu ne smeju imati karakter ličnih rashoda (na primer, direktora, osnivača pravnog lica i sl.). U tom smislu, radi olakšane kontrole pojedinih troškova, njihova visina je ograničena u određenom procentu u odnosu na ukupan prihod obveznika. Uporedno istraživanje pokazuje da su u poreskim zakonodavstvima svih zemalja članica EU predviđene određene poreske olakšice za davanja u dobrotvorne svrhe.
Donacija predstavlja davanje pomoći u vidu poklona u novcu, predmetima ili uslugama drugom pravnom licu, bez uslovljavanja da se po istom davanju izvrši bilo kakva vrsta usluge donatoru.
Pod ukupnim prihodom podrazumeva se ukupan prihod godine za koju se utvrđuje porez na dobit pravnih lica, odnosno godine u kojoj su nastali izdaci za navedene namene. U skladu sa navedenim, donatorstvo, odnosno poklon priznaje se donatorima u poreskom bilansu do 5% ukupnih prihoda ukoliko ih donatori čine za zakonom propisane namene (zdravstvene, obrazovne, naučne, humanitarne i verske namene, zaštitu čovekove sredine i sportske namene). Zakonom nisu propisani izuzeci u priznavanju ovih troškova, što znači da se oni priznaju samo do navedenog procenta ukupnog prihoda, nezavisno od drugih specifičnosti ili značaja donacije (na primer, kulturno-ekonomskog značaja i sl.).
Ovi rashodi priznaju se poreskom obvezniku nezavisno od toga da li je davanje novčanih sredstava za propisane namene izvršeno neposredno korisniku – primaocu donacije (zdravstvenoj ustanovi, školi i dr.) ili posredno (preko banke ili na neki drugi način).
Kako je već napomenuto, pomoć može biti i u predmetima i opremi (na primer, računari, školski nameštaj, sportska oprema, igračke i sl.), kao i u vidu usluga sa karakterom navedenih davanja.
Ukoliko se na kraju poslovne godine utvrdi da su izdaci za, na primer, zdravstvene namene, zajedno sa ostalim navedenim vrstama izdataka, veći od 5% od ukupnog prihoda, razlika se ne priznaje kao rashod u poreskom bilansu, pa se za taj iznos uvećava oporeziva dobit.
Za davanje donacije nije neophodan ugovor o donaciji u pisanoj formi. Međutim, donator treba odgovarajućom dokumentacijom da dokaže nastale izdatke i da postojeću prateću dokumentaciju (na primer, zahtev za davanje donacije, potvrdu primaoca donacije o iznosu, vremenu primanja i nameni dobijene donacije i sl.) podnese nadležnom poreskom organu uz poresku prijavu.
U slučaju kad je donacija izvršena u dobrima ili uslugama, a ne u novcu, kao rashod se prema našem mišljenju računa iznos vrednosti tog dobra bez PDV-a (koji je obračunat na promet bez naknade u smislu Zakona o porezu na dodatu vrednost), ukoliko je poreski obveznik prilikom njegove nabavke koristio pravo na odbitak prethodnog poreza.
Ulaganja u oblasti kulture, prema članu 2. Pravilnika o ulaganjima u oblasti kulture („Sl. glasnik RS”, br. 9/02, u daljem tekstu: Pravilnik), priznaju se kao rashod (do iznosa od 5% ukupnih prihoda) ukoliko omogućuju:
– stvaranje, proučavanje i očuvanje kulturnih vrednosti;
– negovanje, očuvanje i obogaćivanje kulturno-istorijskog nasleđa;
– stvaranje uslova za obavljanje i razvoj kulturnih delatnosti;
– podsticanje međunarodne kulturne delatnosti i saradnje;
– podsticanje edukacije u oblasti kulture;
– podsticanje naučnih istraživanja u oblasti kulture,
– stimulisanje mladih talenata u oblasti kulturnog stvaralaštva.
U skladu sa članom 3. Pravilnika, ulaganje u oblasti kulture priznaje se kao rashod ukoliko se ulaganje vrši u ustanove kulture, umetnička udruženja, fakultete, akademije, umetničke škole i druga domaća pravna lica koja su registrovana u sledeće podgrupe delatnosti prema zakonu kojim se uređuje klasifikacija delatnosti i registar jedinica razvrstavanja i to:
– zaštita kulturnih dobara, prirodnih i drugih znamenitosti (92522);
– delatnost muzeja, galerija i zbirki (92521);
– umetničko i književno stvaralaštvo i scenska umetnost (92310);
– kinematografska i video proizvodnja (92110);
– delatnost biblioteka (92511);
– delatnost arhiva (92512);
– delatnost botaničkih i zooloških vrtova i drugih prirodnih rezervata (92530),
– izdavanje knjiga, brošura, muzičkih knjiga i drugih publikacija (22110).
Poreski tretman donacija u novcu i robi (dobrima)
Na ovom mestu citiramo izvod iz relevantnog mišljenja Ministarstva finansija, br. 413-00-00176/2014-04 od 3. 10. 2014. godine:
„Ako obveznik PDV-a nije imao pravo da PDV obračunat od strane prethodnog učesnika u prometu, odnosno PDV plaćen pri uvozu dobara koja su predmet donacije, odnosno dobara od kojih su proizvedena dobra koja su predmet donacije, odbije kao prethodni porez u potpunosti ili srazmerno, u tom slučaju nije dužan da pri poklanjanju predmetnih dobara obračuna i plati PDV. Predmet oporezivanja porezom na poklon su na poklon primljeni gotov novac, štedni ulog, depozit u banci, novčano potraživanje, pravo intelektualne svojine, pravo svojine na vozilu, plovilu, odnosno vazduhoplovu i drugim pokretnim stvarima, uključujući i prenos bez naknade tih stvari i prava kao imovine pravnog lica, osim kada se primljeni poklon, prema odredbama Zakona o porezima na imovinu, ne smatra predmetom oporezivanja porezom na poklon ili je izuzet od oporezivanja tim porezom. U poreskom bilansu obveznika poreza na dobit pravnih lica, a u iznosu do 5% od ukupnog prihoda, priznaju se rashodi obveznika nastali po osnovu izdataka za zdravstvene, obrazovne, naučne, humanitarne, verske, zaštitu čovekove sredine i sportske namene, kao i davanja učinjena ustanovama socijalne zaštite osnovanim u skladu sa zakonom koji uređuje socijalnu zaštitu, samo ako su izvršena licima registrovanim za te namene u skladu sa posebnim propisima, koja ih isključivo koriste za obavljanje predmetnih delatnosti.”
Ako je obveznik PDV-a imao pravo da PDV obračunat od strane prethodnog učesnika u prometu, odnosno PDV plaćen pri uvozu dobara koja su predmet donacije, odnosno dobara od kojih su proizvedena dobra koja su predmet donacije, odbije kao prethodni porez u potpunosti ili srazmerno (nezavisno od toga da li je ovo pravo ostvareno), pri poklanjanju dobara obveznik PDV-a dužan je da obračuna PDV na poresku osnovicu koju čini nabavna cena, odnosno cena koštanja tih ili sličnih dobara u momentu prometa, u koju nije uključen PDV. Obračunati PDV plaća se na propisani način. Međutim, ako obveznik PDV-a nije imao pravo da PDV obračunat od strane prethodnog učesnika u prometu, odnosno PDV plaćen pri uvozu dobara koja su predmet donacije, odnosno dobara od kojih su proizvedena dobra koja su predmet donacije, odbije kao prethodni porez u potpunosti ili srazmerno, u tom slučaju nije dužan da pri poklanjanju predmetnih dobara obračuna i plati PDV.
Ako promet dobara bez naknade (poklanjanje dobara) vrši fizičko ili pravno lice koje nije obveznik PDV-a, za taj promet ne postoji obaveza obračunavanja i plaćanja PDV-a.
Na uvoz dobara, osim duvana i duvanskih prerađevina, alkoholnih pića i putničkih automobila, po osnovu ugovora o donaciji, odnosno kao humanitarna pomoć, a u skladu sa Zakonom o donacijama i humanitarnoj pomoći („Sl. list SRJ”, br. 53/01, 61/01 i 36/02 i „Sl. glasnik RS”, br. 101/05), ne plaća se PDV, pod uslovom da se uvoz navedenih dobara vrši za račun korisnika donacije, što znači da je korisnik donacije u Jedinstvenoj carinskoj ispravi za stavljanje robe u slobodan promet, tj. uvoz dobara, izdatoj u skladu sa carinskim propisima, naveden kao vlasnik dobara koja se uvoze. Korisnici donacije mogu biti državni organi, jedinice lokalne samouprave, javna preduzeća, javne ustanove, druge organizacije i zajednice koje ne ostvaruju dobit, kao i domaće i strane humanitarne organizacije. Utvrđivanje da li se uvoz dobara vrši u skladu sa Zakonom o donacijama i humanitarnoj pomoći sprovodi nadležni carinski organ.
Saglasno odredbi člana 26. st. 1. tač. 1a) Zakona o porezu na dodatu vrednost („Sl. glasnik RS”, br. 84/04, 86/04, 61/05, 61/07, 93/12 i 108/13, u daljem tekstu: ZPDV), PDV se ne plaća na uvoz dobara koja se uvoze na osnovu ugovora o donaciji ili kao humanitarna pomoć. Prema odredbi člana 1. st. 1. Zakona o donacijama i humanitarnoj pomoći, državni organi, jedinice lokalne samouprave, javna preduzeća, javne ustanove, druge organizacije i zajednice koje ne ostvaruju dobit, kao i domaće i strane humanitarne organizacije mogu primati donacije i humanitarnu pomoć.
Odredbom člana 2. Zakona o donacijama i humanitarnoj pomoći propisano je da donacije i humanitarna pomoć, mogu biti u robi, osim duvana i duvanskih prerađevina, alkoholnih pića i putničkih automobila, uslugama, novcu, hartijama od vrednosti, imovinskim i drugim pravima.
Prema odredbi člana 3. Zakona o donacijama i humanitarnoj pomoći, slobodan je uvoz robe i usluga po osnovu donacije i humanitarne pomoći, kao i uvoz robe i usluga koji se kupuju iz sredstava dobijenih od donacije i humanitarne pomoći i iz sredstava ostvarenih realizacijom hartija od vrednosti i po osnovu korišćenja ustupljenih prava.
Predmet oporezivanja porezom na poklon jesu na poklon primljeni gotov novac, štedni ulog, depozit u banci, novčano potraživanje, pravo intelektualne svojine, pravo svojine na vozilu, plovilu, odnosno vazduhoplovu i drugim pokretnim stvarima, uključujući i prenos bez naknade tih stvari i prava kao imovine pravnog lica, osim kada se primljeni poklon, prema odredbama člana 14. st. 4–6. Zakona o porezima na imovinu („Sl. glasnik RS”, br. 26/01, „Sl. list SRJ”, br. 42/02 i „Sl. glasnik RS”, br. 80/02, 80/02, 135/04, 61/07, 5/09, 101/10, 24/11, 78/11, 57/12, 47/13 i 68/14, u daljem tekstu: Zakon), ne smatra predmetom oporezivanja porezom na poklon ili je izuzet od oporezivanja tim porezom.
S tim u vezi, u smislu predmeta oporezivanja porezom na poklon, poklonom se ne smatra, odnosno od oporezivanja porezom na poklon izuzet je:
– prenos bez naknade prava na pobrojanim pravima i pokretnim stvarima (iz člana 14. st. 2. i 3. Zakona) na koji se plaća porez na dodatu vrednost u skladu sa propisima kojima se uređuje porez na dodatu vrednost (primera radi, kada se na poklon robe koji izvrši poklonodavac plaća porez na dodatu vrednost, taj poklon nije predmet oporezivanja porezom na poklon);
– prihod fizičkog lica po osnovima koji su izuzeti iz dohotka za oporezivanje, odnosno koji je predmet oporezivanja porezom na dohodak građana, u skladu sa zakonom kojim se uređuje oporezivanje dohotka građana;
– prihod pravnog lica koji se uključuje u obračun osnovice za oporezivanje porezom na dobit tog pravnog lica, u skladu sa zakonom kojim se uređuje oporezivanje dobiti pravnih lica;
– prenos bez naknade udela u pravnom licu, odnosno hartija od vrednosti;
– prenos bez naknade mopeda, motokultivatora, traktora, radnih mašina, državnih vazduhoplova, odnosno vazduhoplova bez sopstvenog pogona;
– prenos bez naknade pobrojanih prava i pokretnih stvari, uključujući i novac, iz člana 14. st. 2. i 3. Zakona, koje poklonoprimac (fizičko ili pravno lice) primi na poklon od istog lica, za vrednost poklona do 100.000 dinara u jednoj kalendarskoj godini (primera radi, ako fizičko lice u 2014. godini na poklon primi isključivo novac od četiri različita lica, pri čemu iznos novca koji mu je poklonilo svako od tih lica, odjednom ili u više tranši, iznosi do 100.000 dinara, taj poklon izuzet je od oporezivanja porezom na poklon).
U poreskom bilansu obveznika poreza na dobit pravnih lica, a u iznosu do 5% od ukupnog prihoda, priznaju se rashodi obveznika nastali po osnovu izdataka za zdravstvene, obrazovne, naučne, humanitarne i verske namene, zaštitu čovekove sredine i sportske namene, kao i davanja učinjena ustanovama socijalne zaštite osnovanim u skladu sa zakonom koji uređuje socijalnu zaštitu, samo ako su izvršeni licima registrovanim za te namene u skladu sa posebnim propisima, koja ih isključivo koriste za obavljanje predmetnih delatnosti.
Primanje fizičkog lica po osnovu pomoći zbog uništenja ili oštećenja imovine usled elementarnih nepogoda ili drugih vanrednih događaja, odnosno organizovane socijalne i humanitarne pomoći, ne oporezuje se porezom na dohodak građana.
Priznavanje troškova po osnovu sponzorstva
Prema članu 15. st. 6. i 7. Zakona, izdaci za reklamu i propagandu priznaju se kao rashod u iznosu do 10% od ukupnog prihoda, dok se izdaci za reprezentaciju priznaju kao rashod u iznosu do 0,5% od ukupnog prihoda. Kao rashodi propagande u poreskom bilansu priznaju se samo oni pokloni i drugi rashodi koji služe promociji poslovanja poreskog obveznika.
Ugovorom o sponzorstvu smatra se ugovor savremene poslovne prakse kojim se utvrđuju prava i obaveze sponzora i sponzorisane strane, odnosno sponzorisana strana se obavezuje da pruži sponzoru određene reklamne ili propagandne usluge. Ukoliko su troškovi nastali na osnovu ugovora koji po svojoj suštini odgovara navedenom ugovoru o sponzorstvu, u tom slučaju i na ove rashode primenjuje se odredba člana 15. st. 6. Zakona, prema kojoj se izdaci za reklamu i propagandu (bilo da se vrše putem direktne bilo putem indirektne promocije) priznaju kao rashod u poreskom bilansu u iznosu do 10% od ukupnog prihoda.
U ovom slučaju, neophodno je da sponzor i primalac sponzorstva sačine ugovor o sponzorstvu. Ugovor treba da sadrži sve bitne elemente, kao, na primer, šta je predmet sponzorstva, obim i način sponzorisanja, na ime čega se ono vrši, rokovi, obaveze strana, nadležnost u slučaju spora i sl.
Rashodi davaoca novčanih sredstava na ime sponzorstva, što podrazumeva da primalac sredstava ima ugovornu obavezu pružanja neke vrste protivusluge promovisanja davaoca sredstava (oglašavanje, javna prezentacija sponzora na bilo koji način i sl.), predstavljaju u smislu Zakona indirektnu promociju poslovanja poreskog obveznika, odnosno rashode propagande.
Troškovi zajedničkih promocija u objektima klijenata, troškovi izlaganja u publikacijama, troškovi za obezbeđenje efektnijeg izlaganja proizvoda radi neposredne podrške prodaji određenog proizvoda i slično, mogu biti priznati u poreskom bilansu ukoliko su knjigovodstveno proknjiženi na računu 535 i direktno su povezani sa promocijom poslovanja poreskog obveznika. U svakom konkretnom slučaju, u skladu sa propisima kojima se uređuje poreski postupak i poreska administracija, Poreska uprava, na osnovu podataka iz poslovnih knjiga i evidencija poreskog obveznika, kao i svih činjenica i dokaza utvrđenih u postupku kontrole, utvrđuje da li su ispunjeni uslovi za priznavanje navedenih troškova u poreskom bilansu, odnosno da li su troškovi u određenom slučaju zaista nastali u svrhu neposredne promocije poslovanja obveznika ili imaju neki drugi karakter (na primer, druge opšte usluge i sl.).
Umesto zaključka
Davaoci donacija mogu biti svi privredni subjekti (pravna lica, preduzetnici), kao i fizička lica, i to iz zemlje i iz inostranstva, zatim međunarodne organizacije, udruženja i druga lica, izuzev korisnika sredstava budžeta koji su uključeni u Konsolidovani račun trezora Republike. Zakonom o porezu na dodatu vrednost nisu propisane posebne poreske olakšice za doniranje dobara, pa ni u slučaju kada se radi o doniranju u humanitarne svrhe, izuzev kada je u pitanju uvoz dobara koji se realizuje u skladu sa članom 26. st. 1. tač. 1a) – uvoz na osnovu ugovora o donaciji, odnosno kao humanitarna pomoć. Inače, svako davanje dobara ili pružanje usluga bez naknade, a u neposlovne svrhe smatra se oporezivim prometom u skladu sa ZPDV-om.
Doniranje novčanih sredstava bez obaveze primaoca tih sredstava da izvrši bilo kakav promet dobara ili usluga, nije predmet oporezivanja PDV-om, već može biti predmet oporezivanja u skladu sa Zakonom o porezima na imovinu (čl. 14–22), odnosno može činiti prihod obveznika u skladu sa Zakonom o porezu na dobit pravnih lica ili može biti prihod fizičkih lica koji se (ne) oporezuje u skladu sa Zakonom o porezu na dohodak građana. Lica donatori koja su obveznici PDV-a imaju obavezu da na davanje dobara bez naknade obračunaju i plate PDV ukoliko su imala mogućnost da PDV obračunat u prethodnoj fazi na ta dobra ili njihove sastavne delove odbiju u celini ili srazmerno, nezavisno od toga da li su ostvarili pravo na odbitak prethodnog poreza. Lica donatori koja su takođe obveznici PDV-a, ali za nabavku dobara nemaju pravo na odbitak prethodnog poreza (na primer, banke, osiguravajuća društva, ustanove obrazovanja i sl.), kada doniraju dobra za koja nisu imala pravo na odbitak PDV-a, nemaju obavezu da obračunaju i plate PDV, što je propisano članom 25. st. 2. tač. 3a) ZPDV-a.
Rashodi davaoca novčanih sredstava na ime sponzorstva, što podrazumeva da primalac sredstava ima ugovornu obavezu pružanja neke vrste protivusluge promovisanja davaoca sredstava (oglašavanje, javna prezentacija sponzora na bilo koji način i slično), predstavljaju u smislu Zakona indirektnu promociju poslovanja poreskog obveznika, odnosno rashode propagande. Prema tome, ukupni izdaci poreskog obveznika – pravnog lica učinjeni na ime reklame, propagande i reprezentacije priznaju se kao rashod u poreskom bilansu saglasno članu 15. st. 6. Zakona.
NAPOMENA AUTORA
Ukoliko je reč o bespovratnom bezuslovnom davanju sredstava (donaciji), na primer, saradniku za svrhu stručnog obrazovanja, koji nije zaposlen u privrednom društvu, ovi izdaci se ne mogu smatrati rashodima iz člana 15. st. 1. Zakona (za obrazovne, naučne i druge navedene namene) koji se priznaju u poreskom bilansu.
Ukoliko je donacija, na primer, data na osnovu ugovora o saradnji, neophodno je da su takvi rashodi nastali direktno za svrhu obavljanja poslovne delatnosti, odnosno da je ta vrsta rashoda neophodna za obavljanje delatnosti da bi se mogla priznati za svrhe oporezivanja porezom na dobit.
Priznavanje izdataka obveznika po osnovu oglašavanja lekova kao rashoda za reklamu i propagandu
Na ovom mestu citiramo mišljenje Ministarstva finansija, br. 413-00-68/2013-04(II) od 18. 3. 2014. godine:
„Rashodi koje obveznik koji vrši proizvodnju i distribuciju lekova iskaže u svojim poslovnim knjigama po osnovu oglašavanja lekova (u skladu sa propisima koji uređuju lekove i medicinska sredstva), smatraju se izdacima obveznika za reklamu i propagandu.
U slučaju kada obveznik – privredno društvo koje vrši proizvodnju i promet lekova, iskaže u svojim poslovnim knjigama rashod po osnovu oglašavanja lekova u skladu sa zakonom koji uređuje lekove i medicinska sredstva (na primer, reklamiranje lekova putem sredstava javnog informisanja, promocija lekova zdravstvenim i veterinarskim radnicima koji propisuju lekove, i to obaveštavanjem na stručnim skupovima, sponzorisanje naučnih i promotivnih skupova u kojima učestvuje stručna javnost), smatramo da se tako iskazan rashod priznaje u poreskom bilansu kao izdatak za reklamu i propagandu, i to u iznosu do 10% od ukupnog prihoda u skladu sa odredbom člana 15. st. 6. Zakona o porezu na dobit pravnih lica („Sl. glasnik RS”, br. 25/01, 80/02, 80/02, 43/03, 84/04, 18/10, 101/11, 119/12, 47/13 i 108/13).”
Saglasno odredbi člana 15. st. 6. Zakona, izdaci za reklamu i propagandu priznaju se u iznosu do 10% od ukupnog prihoda. Kao rashodi propagande u poreskom bilansu se priznaju samo oni pokloni i drugi rashodi koji služe promociji poslovanja poreskog obveznika (član 15. st. 8. Zakona).
Prema odredbama člana 164. st. 1, 2. i 8. Zakona o lekovima i medicinskim sredstvima („Sl. glasnik RS”, br. 30/10 i 107/12, u daljem tekstu: Zakon o lekovima), oglašavanje lekova, u smislu tog zakona, jeste svaki oblik davanja istinitih informacija o leku koji obuhvata: reklamiranje lekova putem sredstava javnog informisanja, uključujući i internet, reklamiranje na javnim mestima i druge oblike reklamiranja (poštom, posetama i sl.); promociju lekova zdravstvenim i veterinarskim radnicima koji propisuju lekove, i to obaveštavanjem na stručnim skupovima, u stručnim časopisima i drugim oblicima promocije; davanje besplatnih uzoraka stručnoj javnosti; sponzorisanje naučnih i promotivnih skupova u kojima učestvuje stručna javnost (plaćanjem troškova za put, smeštaj, ishranu, kao i troškova obaveznog učešća na naučnim i promotivnim skupovima), pri čemu se stručnom javnošću smatraju: zdravstveni i veterinarski radnici koji propisuju lekove, diplomirani farmaceuti i druga stručna lica u oblasti proizvodnje i prometa lekova na veliko i malo, kao i u organizaciji obaveznog zdravstvenog osiguranja.
U smislu odredbe člana 168. st. 5. Zakona o lekovima, zabranjeno je sponzorisanje naučnih i promotivnih skupova u vrednosti većoj od neophodnih troškova (za put, smeštaj, ishranu, kao i troškova obaveznog učešća na naučnim i promotivnim skupovima), odnosno davanje većih finansijskih, materijalnih ili drugih koristi.