U praksi je već dugo prisutno da poslodavci svojim opštim aktom, pa u mnogim slučajevima i bez te regulative, omogućavaju svojim zaposlenima, u cilju poboljšanja njihovih psihofizičkih sposobnosti, različite vidove „neposredne” rekreacije. Zbog specifične delatnosti (proizvodne delatnosti, rad sa kompjuterom) ili zbog stimulisanja radnih sposobnosti i volje zaposlenih poslodavci svim zaposlenima mogu da obezbeđuju mogućnost rekreacije, koja može da podrazumeva fizičku rekreaciju, masažu, spa-centre, odlaske u banju i slično. S tim u vezi, poslodavac uzima u zakup sportsku halu, teniski teren, bazen i slično, radi rekreacije zaposlenih, a sve u cilju poboljšanja njihovog psihofizičkog stanja. Zakup ovih objekata poslodavac plaća na teret svojih sredstava, dakle za korišćenje ovakvih usluga poslodavcu se ispostavljaju fakture od strane sportskih organizacija sa kojima poslodavci zaključuju ugovore i vrše im direktno plaćanje ugovorenih iznosa po tom osnovu.
Ministarstvo finansija u svojim tumačenjima smatra da ovakvi izdaci za rekreaciju zaposlenih predstavljaju „činjenje i pružanje pogodnosti”, kao i da podležu plaćanju poreza na dohodak građana i doprinosa za obavezno socijalno osiguranje po osnovu zarade. Međutim, i u interesu zaposlenih i u interesu poslodavaca poslednjim izmenama Zakona o porezu na dohodak građana, objavljenim u „Službenom glasniku RS” broj 95/2018, u zakonski tekst uveden je novi član 18a, kako bi bili postavljeni jasni principi pod kojim bi ovi izdaci bili oslobođeni poreskih obaveza.
Skip to PDF content148 POSLOVNI SAVETNIK ● poslovnisavetnik.net
ZARADE
KRATKE TEME:
Ostvarivanje prava na poresko
oslobođenje po osnovu organizovanja
rekreacije, sportskih događaja i
aktivnosti za zaposlene
U praksi je već dugo prisutno da poslodavci
svojim opštim aktom, pa u mnogim slučajevima i
bez te regulative, omogućavaju svojim zaposleni-
ma, u cilju poboljšanja njihovih psihofizičkih
sposobnosti, različite vidove „neposredne”
rekreacije. Zbog specifične delatnosti (proi-
zvodne delatnosti, rad sa kompjuterom) ili zbog
stimulisanja radnih sposobnosti i volje zapo-
slenih poslodavci svim zaposlenima mogu da
obezbeđuju mogućnost rekreacije, koja može da
podrazumeva fizičku rekreaciju, masažu, spa-
-centre, odlaske u banju i slično. S tim u vezi,
poslodavac uzima u zakup sportsku halu, teniski
teren, bazen i slično, radi rekreacije zaposle-
nih, a sve u cilju poboljšanja njihovog psihofi-
zičkog stanja. Zakup ovih objekata poslodavac
plaća na teret svojih sredstava, dakle za kori-
šćenje ovakvih usluga poslodavcu se isposta-
vljaju fakture od strane sportskih organizacija
sa kojima poslodavci zaključuju ugovore i vrše
im direktno plaćanje ugovorenih iznosa po tom
osnovu.
Ministarstvo finansija u svojim tumače-
njima smatra da ovakvi izdaci za rekreaciju
zaposlenih predstavljaju „činjenje i pružanje
pogodnosti”, kao i da podležu plaćanju poreza
na dohodak građana i doprinosa za obavezno so-
cijalno osiguranje po osnovu zarade. Međutim, i
u interesu zaposlenih i u interesu poslodavaca
poslednjim izmenama Zakona o porezu na doho-
dak građana, objavljenim u „Službenom glasniku
RS” broj 95/2018, u zakonski tekst uveden je novi
član 18a, kako bi bili postavljeni jasni princi-
pi pod kojim bi ovi izdaci bili oslobođeni po-
reskih obaveza.
Zakonske odredbe o uslovima za
poresko oslobođenje izdataka za
rekreaciju zaposlenih kod poslodavca
Članom 18a Zakona o porezu na dohodak gra-
đana („Sl. glasnik RS”, br. 24/2001 … i 95/2018
– dalje: Zakon) uređuje se pravo na poresko oslo-
bođenje po osnovu aktivnosti kolektivne rekre-
acije zaposlenih kod poslodavca.
Prema tim odredbama ne plaća se porez na
zarade na:
● izdatke poslodavca u cilju stvaranja i održa-
vanja uslova za rekreaciju zaposlenih na radnom
mestu (izdaci za izgradnju i/ili nabavku opreme
za rekreaciju na radnom mestu);
● naknade troškova kolektivne rekreacije
zaposlenih, odnosno organizovanje sportskih
događaja i drugih aktivnosti zaposlenih koje se
sprovode u cilju poboljšanja zdravlja zaposle-
nih i/ili izgradnje boljih odnosa između samih
zaposlenih, odnosno zaposlenih i poslodavca.
Zakon utvrđuje da pravo na ovo poresko oslo-
bođenje može da se ostvari samo:
1) ukoliko se navedene aktivnosti kolektivne
rekreacije zaposlenih sprovode u skladu sa ak-
tima poslodavca i
2) ukoliko svi zaposleni kod poslodavca imaju
pravo na rekreaciju iste vrste, kvaliteta i obi-
ma.
Takođe, pravo na poresko oslobođenje postoji
i u slučaju organizovanja sportskih događaja, od-
nosno aktivnosti zaposlenih, pod uslovom da se
oni sprovode na osnovu obrazložene odluke po-
slodavca, pri čemu pravo učešća u njima ima i ko-
risti ga značajan broj zaposlenih kod poslodavca.
SEPTEMBAR 2019. ● POSLOVNI SAVETNIK 149
ZARADE
Izuzetno, pravo na navedeno poresko oslo-
bođenje može da se ostvari i ukoliko svi za-
posleni nemaju pravo na rekreaciju iste vrste,
kvaliteta i obima, pod uslovom da razlika u
ostvarivanju prava može da se obrazloži odgo-
varajućom ekspertizom medicine rada.
Stavom 5. člana 18a Zakona ovlašćen je mini-
star finansija da bliže uredi uslove za pore-
sko oslobođenje po navedenim osnovama.
Odredbe Pravilnika o poreskim
oslobođenjima po osnovu rekreacije
zaposlenih
Po osnovu ovlašćenja iz člana 18a stav 5. Za-
kona, ministar finansija doneo je Pravilnik o
ostvarivanju prava na poresko oslobođenje po
osnovu organizovanja rekreacije, sportskih do-
gađaja i aktivnosti za zaposlene („Sl. glasnik
RS” broj 50/2019 od 12. 7. 2019. godine, stupio na
snagu 20. 7. 2019. godine – dalje: Pravilnik), ko-
jim se bliže uređuju uslovi za ostvarivanje pra-
va na poresko oslobođenje u vezi sa:
1) izdacima poslodavca u cilju stvaranja i
održavanja uslova za rekreaciju zaposlenih na
radnom mestu,
2) naknadama troškova kolektivne rekreaci-
je zaposlenih, odnosno organizovanja sportskih
događaja i aktivnosti zaposlenih koje se sprovo-
de u cilju poboljšanja zdravlja zaposlenih i/ili
izgradnje boljih odnosa između samih zaposle-
nih, odnosno zaposlenih i poslodavca.
Kao što iz navedenog može da se vidi, i Za-
kon i Pravilnik razlikuju dve grupe izdataka
poslodavaca za rekreaciju – prvi su individu-
alni, na radnom mestu, a drugi se tiču kolektiv-
no organizovanih rekreacija. U nastavku će biti
navedeni uslovi pod kojima su ovi izdaci oslo-
bođeni poreskih obaveza na zarade.
1. Izdaci za rekreaciju na radnom mestu
Saglasno članu 2. Pravilnika, poresko oslo-
bođenje za primanja zaposlenog po osnovu pogod-
nosti za čije pružanje, u cilju stvaranja uslova za
rekreaciju zaposlenih na radnom mestu, poslo-
davac ima izdatke za izgradnju ili adaptaciju
prostorija i/ili nabavku opreme za rekreaciju
na radnom mestu, može da se ostvari:
1) ako su takvi izdaci poslodavca dokumentova-
ni tako da iz njih sa sigurnošću može da se po-
tvrdi vrsta i visina izdataka;
2) ako je plaćanja u vezi sa izdacima poslodavac
vršio direktno na račun dobavljača;
3) ako je opštim aktom poslodavca uređeno pra-
vo na rekreaciju zaposlenih na radnom mestu i
da s tim u vezi poslodavac ima obavezu da stvo-
ri uslove za rekreaciju;
4) ako je opštim aktom poslodavca uređeno da
svi zaposleni imaju pravo na korišćenje pro-
storija i opreme za rekreaciju, kao i pravo na
rekreaciju iste vrste, kvaliteta i obima, osim
ukoliko je zbog većeg broja zaposlenih, fizičke
ili funkcionalne podele poslovno-organiza-
cionih jedinica ili drugih specifičnosti po-
slovanja kod poslodavca otežano korišćenje
prostorija, odnosno opreme za rekreaciju svim
zaposlenima, kada pravo na poresko oslobođenje
može da se ostvari ukoliko poslodavac obezbe-
di druge sopstvene prostorije ili opremu ko-
jima se omogućava adekvatna rekreacija iste
vrste, kvaliteta i obima, i to predvidi opštim
aktom.
U stavu 3. člana 2. Pravilnika pojašnjeno je
da rekreacija iste vrste i kvaliteta podrazu-
meva svaku vrstu sportske aktivnosti u cilju
poboljšanja zdravlja zaposlenih, nezavisno od
vrste sportskih rekvizita ili prostorija koje
mogu da koriste svi zaposleni pod jednakim
uslovima.
Dakle, poslodavci koji ulažu sredstva i
organizuju rekreaciju svojih zaposlenih u sop-
stvenim prostorijama oslobođeni su plaćanja
poreza na zarade (i doprinosa) zaposlenima po
osnovu pogodnosti, ako ispune četiri navedena
uslova.
2. Izdaci za kolektivnu rekreaciju
zaposlenih
Saglasno članu 3. Pravilnika, poresko oslo-
bođenje za primanja po osnovu naknade troško-
va kolektivne rekreacije zaposlenih može da
se ostvari:
1) ako je opštim aktom poslodavca uređeno pra-
vo na rekreaciju zaposlenih tako da se vrši nak-
nada troškova po tom osnovu;
2) ako je kolektivna rekreacija zaposlenih do-
stupna svim zaposlenima pod istim uslovima,
odnosno da je iste vrste, kvaliteta i obima za
sve zaposlene;
3) ako je takva naknada troškova dokumento-
vana tako da mogu da se utvrde vrsta i visina
troškova;
150 POSLOVNI SAVETNIK ● poslovnisavetnik.net
ZARADE
4) ako se naknada troškova kolektivne rekre-
acije zaposlenih vrši direktnim plaćanjem na
račun dobavljača.
Pošto kolektivna rekreacija može da se oba-
vlja na različite načine i u različitim prosto-
rijama, Pravilnikom je precizirano da naknada
troškova kolektivne rekreacije podrazumeva:
1) zakup termina u sportskoj hali ili drugom
objektu podobnom za kolektivnu rekreaciju u
određenom vremenskom periodu;
2) obezbeđivanje zaposlenima korišćenje sport-
skih ili rekreativnih usluga (teretana, bazen,
zatvoreni ili otvoreni sportski tereni ili te-
reni za rekreaciju i sl.);
3) obezbeđivanje zaposlenima mogućnosti kori-
šćenja sportskih ili rekreativnih usluga kod
različitih pružalaca usluga ukoliko je svim
zaposlenima dostupan isti broj i vrsta razli-
čitih pružalaca usluga pod istim uslovima
(omogućavanje istovremenog pristupa razli-
čitim teretanama, bazenima, zatvorenim ili
otvorenim sportskim terenima ili terenima
za rekreaciju).
Izuzetno, ukoliko je usled većeg broja za-
poslenih, fizičke ili funkcionalne podele
poslovno-organizacionih jedinica ili drugih
opravdanih specifičnosti poslovanja kod po-
slodavca otežano omogućavanje kolektivne
rekreacije svim zaposlenima u isto vreme ili
na istom mestu, pravo na poresko oslobođenje
po osnovu naknade troškova kolektivne rekre-
acije zaposlenih može da se ostvari ukoliko
poslodavac obezbedi adekvatan vremenski i
prostorni raspored koji omogućava rekreaciju
iste vrste, kvaliteta i obima za sve zaposlene,
imajući u vidu takve specifičnosti kod poslo-
davca, i to posebno predvidi i obrazloži op-
štim aktom.
Poslodavac će se sam opredeliti kako će
vršiti naknadu troškova kolektivne rekre-
acije zaposlenih u svim vidovima ove rekrea-
cije, samo je bitno da takva naknada troškova
bude uređena opštim aktom poslodavca za sve
zaposlene, da je dokumentovana tako da mogu da
se utvrde vrsta i visina troškova i da se vrši
direktnim plaćanjem na račun dobavljača.
Pravilnik posebno naglašava situaciju koju
je spomenuo i Zakon, a to je da, izuzetno, poresko
oslobođenje može da se ostvari i u slučajevima
kada svi zaposleni nemaju pravo na rekreaciju
iste vrste, kvaliteta i obima. U ovakvim sluča-
jevima, koji su diktirani u praksi konkretnim
vrstama poslova i radnih mesta, poresko oslo-
bođenje može da se ostvari:
1) ako se određenom zaposlenom ili grupi zapo-
slenih obezbedi specifična vrsta, kvalitet i
obim rekreacije;
2) ukoliko se razlika u ostvarivanju prava na re-
kreaciju zasniva na odgovarajućoj dokumentaciji
medicine rada kojom se jasno i nedvosmisleno
potvrđuje da određeni zaposleni ili grupa za-
poslenih ima potrebu za rekreacijom drugačije
vrste, kvaliteta i obima u odnosu na druge za-
poslene.
Poseban slučaj kolektivne rekreacije pred-
stavljaju organizovani sportski događaji (na
primer, radnička takmičenja, tim-bilding).
Konkretno (član 5. Pravilnika), pravo na pore-
sko oslobođenje u vezi sa troškovima organi-
zovanja sportskih događaja, odnosno aktivnosti
zaposlenih koje se sprovode u cilju poboljšanja
zdravlja zaposlenih, odnosno izgradnje boljih
odnosa između samih zaposlenih, odnosno zapo-
slenih i poslodavca, može da se ostvari:
1) ako su takvi događaji, odnosno aktivnosti ure-
đeni opštim aktom poslodavca i sprovode se
na osnovu obrazložene odluke poslodavca, koja
sadrži podatke o prirodi aktivnosti, odnosno
događaja, kao i njihovoj svrsi;
2) ako pravo na učešće na takvim događajima,
odnosno aktivnostima ima značajan broj zapo-
slenih (značajan broj zaposlenih koji ima pravo
na učešće na sportskim događajima, odnosno ak-
tivnostima predstavlja broj u visini od najmanje
70% zaposlenih od ukupnog broja zaposlenih);
3) ako pravo na učešće na takvim događajima,
odnosno aktivnostima koristi značajan broj za-
poslenih koji imaju pravo na učešće (značajan
broj zaposlenih koji koristi to pravo predsta-
vlja broj u visini od najmanje 70% zaposlenih od
broja zaposlenih koji imaju pravo na učešće);
4) ako su načinjeni troškovi dokumentovani
tako da se može utvrditi vrsta i visina tro-
škova;
5) ako poslodavac plaćanja vrši direktno na ra-
čun dobavljača.
I ovde važi napomena da, ukoliko posloda-
vac, zbog većeg broja zaposlenih, fizičke ili
funkcionalne podele poslovno-organizaci-
onih jedinica ili drugih opravdanih speci-
fičnosti poslovanja, na osnovu obrazloženih
odluka organizuje više pojedinačnih sportskih
SEPTEMBAR 2019. ● POSLOVNI SAVETNIK 151
ZARADE
događaja, odnosno aktivnosti, pri čemu njihova
vrsta i obim mogu da se razlikuju u vezi sa tim
okolnostima i specifičnostima, smatraće se
da je uslov koji se odnosi na „značajan broj za-
poslenih” ispunjen ako, uzimajući u obzir sve
događaje ukupno, odnosno aktivnosti u okviru
jedne poslovne godine, najmanje 70% zaposle-
nih od ukupnog broja zaposlenih u toj poslovnoj
godini ima pravo učešća na tim događajima,
odnosno aktivnostima. Zaposleni koji doku-
mentuju osnovanost i opravdanost nekorišće-
nja prava na učešće u organizovanim sportskim
događajima, odnosno aktivnostima (u slučaju
sprečenosti zbog bolovanja, godišnjeg odmora
i drugih osnovanih razloga za odsustvo u skla-
du sa zakonom kojim se uređuju radni odnosi)
uračunavaju se u broj zaposlenih koji su kori-
stili pravo učešća na tim događajima, odnosno
aktivnostima. Ispunjenost uslova da značajan
broj zaposlenih ima pravo na učešće u sport-
skim događajima, odnosno značajan broj zapo-
slenih koristi to pravo, poslodavac potvrđuje
odgovarajućom dokumentacijom, koja sadrži
podatke o upućenom pozivu za prisustvovanje
sportskim događajima, odnosno aktivnostima
i evidenciji prisustva.
Umesto zaključka
Može se konstatovati da plaćeni troškovi
rekreacije zaposlenih i dalje imaju poreski ka-
rakter „činjenja i pružanja pogodnosti”, odno-
sno zarade, ali da se Pravilnikom preciziraju
uslovi koje poslodavci treba da ispune kako bi
ostvarili potpuna poreska oslobođenja na ove
izdatke za zaposlene. Sada kada su data ovako
jasna merila, treba očekivati da poslodavci
prošire svoje aktivnosti na omogućavanje re-
kreiranja zaposlenih, jer sve te aktivnosti
imaju efekat na poboljšanje zdravlja zaposle-
nih, njihovu bolju radnu sposobnost i razvijanje
kolektivnog duha. PS
ZARADE
KRATKE TEME:
Ostvarivanje prava na poresko
oslobođenje po osnovu organizovanja
rekreacije, sportskih događaja i
aktivnosti za zaposlene
U praksi je već dugo prisutno da poslodavci
svojim opštim aktom, pa u mnogim slučajevima i
bez te regulative, omogućavaju svojim zaposleni-
ma, u cilju poboljšanja njihovih psihofizičkih
sposobnosti, različite vidove „neposredne”
rekreacije. Zbog specifične delatnosti (proi-
zvodne delatnosti, rad sa kompjuterom) ili zbog
stimulisanja radnih sposobnosti i volje zapo-
slenih poslodavci svim zaposlenima mogu da
obezbeđuju mogućnost rekreacije, koja može da
podrazumeva fizičku rekreaciju, masažu, spa-
-centre, odlaske u banju i slično. S tim u vezi,
poslodavac uzima u zakup sportsku halu, teniski
teren, bazen i slično, radi rekreacije zaposle-
nih, a sve u cilju poboljšanja njihovog psihofi-
zičkog stanja. Zakup ovih objekata poslodavac
plaća na teret svojih sredstava, dakle za kori-
šćenje ovakvih usluga poslodavcu se isposta-
vljaju fakture od strane sportskih organizacija
sa kojima poslodavci zaključuju ugovore i vrše
im direktno plaćanje ugovorenih iznosa po tom
osnovu.
Ministarstvo finansija u svojim tumače-
njima smatra da ovakvi izdaci za rekreaciju
zaposlenih predstavljaju „činjenje i pružanje
pogodnosti”, kao i da podležu plaćanju poreza
na dohodak građana i doprinosa za obavezno so-
cijalno osiguranje po osnovu zarade. Međutim, i
u interesu zaposlenih i u interesu poslodavaca
poslednjim izmenama Zakona o porezu na doho-
dak građana, objavljenim u „Službenom glasniku
RS” broj 95/2018, u zakonski tekst uveden je novi
član 18a, kako bi bili postavljeni jasni princi-
pi pod kojim bi ovi izdaci bili oslobođeni po-
reskih obaveza.
Zakonske odredbe o uslovima za
poresko oslobođenje izdataka za
rekreaciju zaposlenih kod poslodavca
Članom 18a Zakona o porezu na dohodak gra-
đana („Sl. glasnik RS”, br. 24/2001 … i 95/2018
– dalje: Zakon) uređuje se pravo na poresko oslo-
bođenje po osnovu aktivnosti kolektivne rekre-
acije zaposlenih kod poslodavca.
Prema tim odredbama ne plaća se porez na
zarade na:
● izdatke poslodavca u cilju stvaranja i održa-
vanja uslova za rekreaciju zaposlenih na radnom
mestu (izdaci za izgradnju i/ili nabavku opreme
za rekreaciju na radnom mestu);
● naknade troškova kolektivne rekreacije
zaposlenih, odnosno organizovanje sportskih
događaja i drugih aktivnosti zaposlenih koje se
sprovode u cilju poboljšanja zdravlja zaposle-
nih i/ili izgradnje boljih odnosa između samih
zaposlenih, odnosno zaposlenih i poslodavca.
Zakon utvrđuje da pravo na ovo poresko oslo-
bođenje može da se ostvari samo:
1) ukoliko se navedene aktivnosti kolektivne
rekreacije zaposlenih sprovode u skladu sa ak-
tima poslodavca i
2) ukoliko svi zaposleni kod poslodavca imaju
pravo na rekreaciju iste vrste, kvaliteta i obi-
ma.
Takođe, pravo na poresko oslobođenje postoji
i u slučaju organizovanja sportskih događaja, od-
nosno aktivnosti zaposlenih, pod uslovom da se
oni sprovode na osnovu obrazložene odluke po-
slodavca, pri čemu pravo učešća u njima ima i ko-
risti ga značajan broj zaposlenih kod poslodavca.
SEPTEMBAR 2019. ● POSLOVNI SAVETNIK 149
ZARADE
Izuzetno, pravo na navedeno poresko oslo-
bođenje može da se ostvari i ukoliko svi za-
posleni nemaju pravo na rekreaciju iste vrste,
kvaliteta i obima, pod uslovom da razlika u
ostvarivanju prava može da se obrazloži odgo-
varajućom ekspertizom medicine rada.
Stavom 5. člana 18a Zakona ovlašćen je mini-
star finansija da bliže uredi uslove za pore-
sko oslobođenje po navedenim osnovama.
Odredbe Pravilnika o poreskim
oslobođenjima po osnovu rekreacije
zaposlenih
Po osnovu ovlašćenja iz člana 18a stav 5. Za-
kona, ministar finansija doneo je Pravilnik o
ostvarivanju prava na poresko oslobođenje po
osnovu organizovanja rekreacije, sportskih do-
gađaja i aktivnosti za zaposlene („Sl. glasnik
RS” broj 50/2019 od 12. 7. 2019. godine, stupio na
snagu 20. 7. 2019. godine – dalje: Pravilnik), ko-
jim se bliže uređuju uslovi za ostvarivanje pra-
va na poresko oslobođenje u vezi sa:
1) izdacima poslodavca u cilju stvaranja i
održavanja uslova za rekreaciju zaposlenih na
radnom mestu,
2) naknadama troškova kolektivne rekreaci-
je zaposlenih, odnosno organizovanja sportskih
događaja i aktivnosti zaposlenih koje se sprovo-
de u cilju poboljšanja zdravlja zaposlenih i/ili
izgradnje boljih odnosa između samih zaposle-
nih, odnosno zaposlenih i poslodavca.
Kao što iz navedenog može da se vidi, i Za-
kon i Pravilnik razlikuju dve grupe izdataka
poslodavaca za rekreaciju – prvi su individu-
alni, na radnom mestu, a drugi se tiču kolektiv-
no organizovanih rekreacija. U nastavku će biti
navedeni uslovi pod kojima su ovi izdaci oslo-
bođeni poreskih obaveza na zarade.
1. Izdaci za rekreaciju na radnom mestu
Saglasno članu 2. Pravilnika, poresko oslo-
bođenje za primanja zaposlenog po osnovu pogod-
nosti za čije pružanje, u cilju stvaranja uslova za
rekreaciju zaposlenih na radnom mestu, poslo-
davac ima izdatke za izgradnju ili adaptaciju
prostorija i/ili nabavku opreme za rekreaciju
na radnom mestu, može da se ostvari:
1) ako su takvi izdaci poslodavca dokumentova-
ni tako da iz njih sa sigurnošću može da se po-
tvrdi vrsta i visina izdataka;
2) ako je plaćanja u vezi sa izdacima poslodavac
vršio direktno na račun dobavljača;
3) ako je opštim aktom poslodavca uređeno pra-
vo na rekreaciju zaposlenih na radnom mestu i
da s tim u vezi poslodavac ima obavezu da stvo-
ri uslove za rekreaciju;
4) ako je opštim aktom poslodavca uređeno da
svi zaposleni imaju pravo na korišćenje pro-
storija i opreme za rekreaciju, kao i pravo na
rekreaciju iste vrste, kvaliteta i obima, osim
ukoliko je zbog većeg broja zaposlenih, fizičke
ili funkcionalne podele poslovno-organiza-
cionih jedinica ili drugih specifičnosti po-
slovanja kod poslodavca otežano korišćenje
prostorija, odnosno opreme za rekreaciju svim
zaposlenima, kada pravo na poresko oslobođenje
može da se ostvari ukoliko poslodavac obezbe-
di druge sopstvene prostorije ili opremu ko-
jima se omogućava adekvatna rekreacija iste
vrste, kvaliteta i obima, i to predvidi opštim
aktom.
U stavu 3. člana 2. Pravilnika pojašnjeno je
da rekreacija iste vrste i kvaliteta podrazu-
meva svaku vrstu sportske aktivnosti u cilju
poboljšanja zdravlja zaposlenih, nezavisno od
vrste sportskih rekvizita ili prostorija koje
mogu da koriste svi zaposleni pod jednakim
uslovima.
Dakle, poslodavci koji ulažu sredstva i
organizuju rekreaciju svojih zaposlenih u sop-
stvenim prostorijama oslobođeni su plaćanja
poreza na zarade (i doprinosa) zaposlenima po
osnovu pogodnosti, ako ispune četiri navedena
uslova.
2. Izdaci za kolektivnu rekreaciju
zaposlenih
Saglasno članu 3. Pravilnika, poresko oslo-
bođenje za primanja po osnovu naknade troško-
va kolektivne rekreacije zaposlenih može da
se ostvari:
1) ako je opštim aktom poslodavca uređeno pra-
vo na rekreaciju zaposlenih tako da se vrši nak-
nada troškova po tom osnovu;
2) ako je kolektivna rekreacija zaposlenih do-
stupna svim zaposlenima pod istim uslovima,
odnosno da je iste vrste, kvaliteta i obima za
sve zaposlene;
3) ako je takva naknada troškova dokumento-
vana tako da mogu da se utvrde vrsta i visina
troškova;
150 POSLOVNI SAVETNIK ● poslovnisavetnik.net
ZARADE
4) ako se naknada troškova kolektivne rekre-
acije zaposlenih vrši direktnim plaćanjem na
račun dobavljača.
Pošto kolektivna rekreacija može da se oba-
vlja na različite načine i u različitim prosto-
rijama, Pravilnikom je precizirano da naknada
troškova kolektivne rekreacije podrazumeva:
1) zakup termina u sportskoj hali ili drugom
objektu podobnom za kolektivnu rekreaciju u
određenom vremenskom periodu;
2) obezbeđivanje zaposlenima korišćenje sport-
skih ili rekreativnih usluga (teretana, bazen,
zatvoreni ili otvoreni sportski tereni ili te-
reni za rekreaciju i sl.);
3) obezbeđivanje zaposlenima mogućnosti kori-
šćenja sportskih ili rekreativnih usluga kod
različitih pružalaca usluga ukoliko je svim
zaposlenima dostupan isti broj i vrsta razli-
čitih pružalaca usluga pod istim uslovima
(omogućavanje istovremenog pristupa razli-
čitim teretanama, bazenima, zatvorenim ili
otvorenim sportskim terenima ili terenima
za rekreaciju).
Izuzetno, ukoliko je usled većeg broja za-
poslenih, fizičke ili funkcionalne podele
poslovno-organizacionih jedinica ili drugih
opravdanih specifičnosti poslovanja kod po-
slodavca otežano omogućavanje kolektivne
rekreacije svim zaposlenima u isto vreme ili
na istom mestu, pravo na poresko oslobođenje
po osnovu naknade troškova kolektivne rekre-
acije zaposlenih može da se ostvari ukoliko
poslodavac obezbedi adekvatan vremenski i
prostorni raspored koji omogućava rekreaciju
iste vrste, kvaliteta i obima za sve zaposlene,
imajući u vidu takve specifičnosti kod poslo-
davca, i to posebno predvidi i obrazloži op-
štim aktom.
Poslodavac će se sam opredeliti kako će
vršiti naknadu troškova kolektivne rekre-
acije zaposlenih u svim vidovima ove rekrea-
cije, samo je bitno da takva naknada troškova
bude uređena opštim aktom poslodavca za sve
zaposlene, da je dokumentovana tako da mogu da
se utvrde vrsta i visina troškova i da se vrši
direktnim plaćanjem na račun dobavljača.
Pravilnik posebno naglašava situaciju koju
je spomenuo i Zakon, a to je da, izuzetno, poresko
oslobođenje može da se ostvari i u slučajevima
kada svi zaposleni nemaju pravo na rekreaciju
iste vrste, kvaliteta i obima. U ovakvim sluča-
jevima, koji su diktirani u praksi konkretnim
vrstama poslova i radnih mesta, poresko oslo-
bođenje može da se ostvari:
1) ako se određenom zaposlenom ili grupi zapo-
slenih obezbedi specifična vrsta, kvalitet i
obim rekreacije;
2) ukoliko se razlika u ostvarivanju prava na re-
kreaciju zasniva na odgovarajućoj dokumentaciji
medicine rada kojom se jasno i nedvosmisleno
potvrđuje da određeni zaposleni ili grupa za-
poslenih ima potrebu za rekreacijom drugačije
vrste, kvaliteta i obima u odnosu na druge za-
poslene.
Poseban slučaj kolektivne rekreacije pred-
stavljaju organizovani sportski događaji (na
primer, radnička takmičenja, tim-bilding).
Konkretno (član 5. Pravilnika), pravo na pore-
sko oslobođenje u vezi sa troškovima organi-
zovanja sportskih događaja, odnosno aktivnosti
zaposlenih koje se sprovode u cilju poboljšanja
zdravlja zaposlenih, odnosno izgradnje boljih
odnosa između samih zaposlenih, odnosno zapo-
slenih i poslodavca, može da se ostvari:
1) ako su takvi događaji, odnosno aktivnosti ure-
đeni opštim aktom poslodavca i sprovode se
na osnovu obrazložene odluke poslodavca, koja
sadrži podatke o prirodi aktivnosti, odnosno
događaja, kao i njihovoj svrsi;
2) ako pravo na učešće na takvim događajima,
odnosno aktivnostima ima značajan broj zapo-
slenih (značajan broj zaposlenih koji ima pravo
na učešće na sportskim događajima, odnosno ak-
tivnostima predstavlja broj u visini od najmanje
70% zaposlenih od ukupnog broja zaposlenih);
3) ako pravo na učešće na takvim događajima,
odnosno aktivnostima koristi značajan broj za-
poslenih koji imaju pravo na učešće (značajan
broj zaposlenih koji koristi to pravo predsta-
vlja broj u visini od najmanje 70% zaposlenih od
broja zaposlenih koji imaju pravo na učešće);
4) ako su načinjeni troškovi dokumentovani
tako da se može utvrditi vrsta i visina tro-
škova;
5) ako poslodavac plaćanja vrši direktno na ra-
čun dobavljača.
I ovde važi napomena da, ukoliko posloda-
vac, zbog većeg broja zaposlenih, fizičke ili
funkcionalne podele poslovno-organizaci-
onih jedinica ili drugih opravdanih speci-
fičnosti poslovanja, na osnovu obrazloženih
odluka organizuje više pojedinačnih sportskih
SEPTEMBAR 2019. ● POSLOVNI SAVETNIK 151
ZARADE
događaja, odnosno aktivnosti, pri čemu njihova
vrsta i obim mogu da se razlikuju u vezi sa tim
okolnostima i specifičnostima, smatraće se
da je uslov koji se odnosi na „značajan broj za-
poslenih” ispunjen ako, uzimajući u obzir sve
događaje ukupno, odnosno aktivnosti u okviru
jedne poslovne godine, najmanje 70% zaposle-
nih od ukupnog broja zaposlenih u toj poslovnoj
godini ima pravo učešća na tim događajima,
odnosno aktivnostima. Zaposleni koji doku-
mentuju osnovanost i opravdanost nekorišće-
nja prava na učešće u organizovanim sportskim
događajima, odnosno aktivnostima (u slučaju
sprečenosti zbog bolovanja, godišnjeg odmora
i drugih osnovanih razloga za odsustvo u skla-
du sa zakonom kojim se uređuju radni odnosi)
uračunavaju se u broj zaposlenih koji su kori-
stili pravo učešća na tim događajima, odnosno
aktivnostima. Ispunjenost uslova da značajan
broj zaposlenih ima pravo na učešće u sport-
skim događajima, odnosno značajan broj zapo-
slenih koristi to pravo, poslodavac potvrđuje
odgovarajućom dokumentacijom, koja sadrži
podatke o upućenom pozivu za prisustvovanje
sportskim događajima, odnosno aktivnostima
i evidenciji prisustva.
Umesto zaključka
Može se konstatovati da plaćeni troškovi
rekreacije zaposlenih i dalje imaju poreski ka-
rakter „činjenja i pružanja pogodnosti”, odno-
sno zarade, ali da se Pravilnikom preciziraju
uslovi koje poslodavci treba da ispune kako bi
ostvarili potpuna poreska oslobođenja na ove
izdatke za zaposlene. Sada kada su data ovako
jasna merila, treba očekivati da poslodavci
prošire svoje aktivnosti na omogućavanje re-
kreiranja zaposlenih, jer sve te aktivnosti
imaju efekat na poboljšanje zdravlja zaposle-
nih, njihovu bolju radnu sposobnost i razvijanje
kolektivnog duha. PS