1 Montiranje vatrosistema na postojeću instalaciju
Pitanje: Da li radovi korekcije instalacija sistema dojave požara i montaža opreme na već izvučenu kablovsku instalaciju, kao i prodaja dodatne opreme, kroz jedan račun mogu da se tretiraju kao građevinska usluga, kako bi se prilikom fakturisanja izvođač pozvao na čl. 10. stav 3. tačka 2) Zakona o PDV-u ili se fakturišu sa PDV-om?
Odgovor: U vezi sa postavljenim pitanjem polazimo od nekih mišljenja Ministarstva finansija.
Iz Mišljenja Ministarstva finansija br. 413- 00-37/2016-04 od 30. 3. 2016. godine:
MAJ 2020. ● POSLOVNI SAVETNIK 121
POREZI
Kratke teme: PDV u građevinarstvu kroz
pitanja pretplatnika
1 Montiranje vatrosistema na
postojeću instalaciju
Pitanje: Da li radovi korekcije instalacija
sistema dojave požara i montaža opreme na već
izvučenu kablovsku instalaciju, kao i prodaja do-
datne opreme, kroz jedan račun mogu da se tretiraju
kao građevinska usluga, kako bi se prilikom fak-
turisanja izvođač pozvao na čl. 10. stav 3. tačka 2)
Zakona o PDV-u ili se fakturišu sa PDV-om?
Odgovor: U vezi sa postavljenim pitanjem pola-
zimo od nekih mišljenja Ministarstva finansija.
Iz Mišljenja Ministarstva finansija br. 413-
00-37/2016-04 od 30. 3. 2016. godine:
„Saglasno navedenom, dobrima iz oblasti gra-
đevinarstva, u smislu člana 10. stav 2. tačka 3)
Zakona, smatra se:
hhpostavljanje instalacija (od materijala ispo-
ručioca) za sve vrste sistema tehničke zaštite za
čije je funkcionisanje potrebna isključivo elek-
trična instalacija – protivpožarni sistem, vi-
deo-nadzor, kontrola pristupa, kontrola radnog
vremena (u daljem tekstu: sistemi tehničke zašti-
te) i isporuka opreme (npr. kamere i dr.) za te
sisteme sa ugradnjom, kao aktivnost iz grupe 43.21
– Postavljanje električnih instalacija Klasifi-
kacije delatnosti, koja je navedena u članu 2. stav
1. tačka 11) Pravilnika;
ČLANAK POČINJE NIŽE NA STRANI
122 POSLOVNI SAVETNIK ● poslovnisavetnik.net
POREZI
hhisporuka opreme za sisteme tehničke zaštite sa
ugradnjom, kao aktivnost iz grupe 43.21 – Posta-
vljanje električnih instalacija Klasifikacije
delatnosti, koja je navedena u članu 2. stav 1. tačka
11) Pravilnika.
Prema tome, kako za promet dobara iz oblasti
građevinarstva koji obveznik PDV vrši drugom
obvezniku PDV, odnosno licu iz člana 9. stav 1.
Zakona, obveznik PDV – isporučilac dobara nije
poreski dužnik, račun za taj promet, između osta-
log, treba da sadrži i napomenu o odredbi Zakona
na osnovu koje PDV nije obračunat, a koja može da
glasi: ’PDV nije obračunat u skladu sa članom 10.
stav 2. tačka 3) Zakona’.”
Iz Mišljenja Ministarstva finansija br. 430-
00-92/2018-04 od 12. 3. 2019. godine:
„Međutim, kada je reč o isporuci sa sklapanjem
i montažom UPS uređaja (električni uređaj koji
obezbeđuje napajanje strujom u slučaju nestanka
primarnog izvora struje), povezivanjem na posto-
jeću električnu instalaciju i puštanjem u rad
tog uređaja, mišljenja smo da je reč o prometu koji
se ne smatra prometom dobara i usluga iz oblasti
građevinarstva u smislu člana 10. stav 2. tačka 3)
Zakona.”
Na osnovu navedenog, po našem mišljenju, mo-
glo bi da se zaključi da montiranje opreme vatro-
dojavnog sistema na postojeći sistem instalacija
i isporuka dodatne opreme bez ugradnje ne predsta-
vljaju promet iz oblasti građevinarstva.
2 Obrada drveta
Pitanje: Da li je obrada dasaka i drvne građe
radi izrade scenografije usluga iz oblasti građe-
vinarstva, tj. da li je poreski dužnik primalac
usluge po čl. 10. stav 2. tačka 3) Zakona o PDV-u?
Odgovor: Uredbom o klasifikaciji delatnosti
za grupu 16 (Prerada drveta i proizvodi od drveta,
plute, slame i pruća, osim nameštaja) propisano
je da ista obuhvata proizvodnju proizvoda od drve-
ta (npr. dasaka, ploča, furnira, sanduka, parketa,
obloga, montažnih kuća od drveta itd.). Proi-
zvodni proces obuhvata testerisanje, rendisanje,
rezanje, profilisanje, laminiranje i sastavljanje
drvenih proizvoda, počevši od oblovine koja se
testeriše ili tesane drvne građe koja može da
se reže dalje da bi se dobile daske, letve i drugi
oblici. Tesana drvna građa ili drugo profilisa-
no drvo može kasnije da se struže ili glača i da se
sastavi u gotove proizvode.
Proizvođači su razvrstani u grupe prema vrsti
proizvoda. Ovde nisu svrstane pilane.
Pomenuta grupa ne obuhvata:
hhproizvodnju nameštaja, del. 31.0;
hhmontažu drvenih delova opreme i sl., del. 43.32,
43.33 i 43.39.
Na osnovu navedenog, prema našem mišljenju,
obrada drveta (dasaka i građe) i izrada sceno-
grafije nije promet iz oblasti građevinarstva,
pa prilikom fakturisanja ne mogu da se pri-
mene odredbe člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona
o PDV-u.
3 Izrada bankina kao promet iz
oblasti građevinarstva
Pitanje: Građevinska firma je izvela sledeće
radove: izrada bankina kraj magistralnog puta
(bankine su u vidu proširenja puta nasute ka-
menom – rađeno je skidanje sloja zemlje, nasipanje
kamena i zbijanje podloge). Da li prilikom faktu-
risanja ove usluge obračunavamo PDV ili koristi-
mo prenos poreske obaveze iz člana 10? Obe firme
su obveznice PDV-a.
Odgovor: S obzirom na to da je bankina deo
puta, odnosno proširenje puta, prema našem mi-
šljenju, njihova izgradnja može da se klasifikuje u
delatnost 42.11 – Izgradnja puteva i auto-puteva,
tako da spada u usluge iz oblasti građevinarstva,
pa je moguće primeniti odredbe člana 10. stav 2.
tačka 3) Zakona o PDV-u.
4 Izdavanje računa licu koje nije
obveznik PDV-a
Pitanje: Naš klijent (koji je u sistemu PDV-a
i bavi se elektroinstalacionim radovima) tre-
ba da fakturiše sledeće „Isporuka materijala i
montaža opreme za ulazak bez ključa na objektu”
za primaoce, od kojih je jedan stambena zajednica,
a drugi agencija za održavanje zgrada. Primaoci
računa nisu u sistemu PDV-a. Da li se fakturiše
sa PDV-om?
Odgovor: Odredbe člana 10. stav 2. tačka 3) Za-
kona o PDV-u primenjuju se samo ako je primalac
dobara i usluga iz oblasti građevinarstva obve-
znik PDV-a ili lice iz člana 9. Zakona o PDV-u
(npr. organ grada, organ Republike). Ako se usluga
fakturiše licu koje nije obveznik PDV-a, pore-
ski dužnik je pružalac usluga, dakle fakturiše
sa PDV-om.
MAJ 2020. ● POSLOVNI SAVETNIK 123
POREZI
5 Pogrešno izdat račun – umesto sa
PDV-om uz prenos poreske obaveze
Pitanje: Glavni izvođač radova fakturisao je
investitoru, stranom ogranku, radove po članu
10. Zakona o PDV-u. Da investitor nije u sistemu
PDV-a saznao je godinu dana nakon izvedenih i
primljenih radova. Da li je investitor poreski
dužnik s obzirom na to da je knjižio račune po
članu 10. i nije dao primedbu?
Odgovor: Iz opisane situacije sledi epilog da
niko nije platio PDV. Bez obzira na to da li je in-
vestitor trebalo da bude u sistemu PDV-a u trenut-
ku kada je primio račun izvođača, izvođač je izdao
pogrešan račun i u obavezi je da izda ispravan ra-
čun (sa PDV-om), kao i da izmeni poresku prijavu u
mesecu u kojem nije iskazao poresku obavezu.
6 Pogrešno izdat račun – sa PDV-om
umesto uz prenos poreske obaveze
Pitanje: Od dobavljača sam u novembru 2019.
godine dobila avansni račun, koji sam tada i pla-
tila. U računu je iskazana osnovica i PDV. Ja sam
račun proknjižila sa odbitkom PDV-a jer su u pi-
tanju ulazna vrata za magacin u koji se cele pret-
hodne godine investira. Sada mi je stigao konačni
račun u kome je u opisu navedeno „ulazna vrata sa
ugradnjom”, pri čemu je iskazana i ista osnovica i
isti iznos PDV-a koje sam ja iskoristila u avan-
snom računu. Da li su ovaj račun i avansni račun
pogrešni?
Odgovor: Dobavljač račun treba da ispravi u
slučaju da je:
hhna njemu prikazan PDV, smatrajući da se ne radi
o prometu iz oblasti građevinarstva, a da je nak-
nadno utvrđeno suprotno (kao što je ovde slučaj),
kao i
hh(pogrešno) verujući da se radi o prometu iz
oblasti građevinarstva nije iskazan PDV na ra-
čunu, pozivajući se na član 10.2.3. Zakona o porezu
na dodatu vrednost.
Pogrešno izdat račun potrebno je stornirati
i istovremeno izdati novi, ispravan račun.
Ova mogućnost predviđena je članom 44. Zakona
o PDV-u.
Interes da isprave pogrešno izdat račun imaju
obe ugovorne strane – i izdavalac i primalac ra-
čuna. Primalac računa čak i više, s obzirom na to
da u načelu u vezi sa ovim računom treba da ostvari
pravo na odbitak PDV-a.
Ukoliko izvođač radova greškom iskaže PDV
na računu za promet za koji je trebalo primeni-
ti član 10.2.3. Zakona o PDV-u, primalac računa
nema pravo odbitka tako iskazanog PDV-a, s obzi-
rom na to da se radi o neispravnom PDV računu.
Izdavalac računa platiće PDV koji nije bio
dužan da plati, a primalac računa čak ni tada
nije u mogućnosti da ovaj PDV koristi kao odbit-
ni, i to sve dok izdavalac ne stornira pogrešan
i izda nov ispravan račun. Na novom ispravnom
računu potrebno je naznačiti da se tim računom
vrši storniranje prethodno izdatog, pogrešnog
računa, kao i njegov broj i datum.
Dakle, kao primalac pogrešnog računa dužni
ste da izmenite poresku prijavu jer ste koristili
iskazani PDV iz prvobitnog (pogrešnog) računa
za poreski period u kojem ste koristili navede-
ni odbitak. Naime, niste imali pravo na odbitak
PDV-a s obzirom na to da se račun smatra nei-
spravnim.
7 Ugovoreno održavanje nakon
isporuke objekta
Pitanje: Građevinsko privredno društvo iz-
gradilo je objekat naručiocu usluge. Naknadno je
ugovorena obaveza pružaoca usluge građevinskog
privrednog društva da naručiocu usluge po osnovu
troškova održavanja i garancionih remonta pla-
ća paušalni iznos od X evra. Naručilac (prima-
lac) građevinske usluge je rezidentno pravno lice.
Da li pomenuti osnov može da se smatra izmenom
osnovice u smislu člana 21. Zakona o PDV-u?
Odgovor: Ako se radi o usluzi koja je ugovorena
kao deo prometa dobra (objekta), prema našem mi-
šljenju mogu da se primene odredbe člana 21. Zakona
o PDV-u, koje se odnose na naknadno povećanje osno-
vice (u skladu sa članom 4. stav 6. Zakona o PDV-u).
Ipak, ako je naknadna usluga dogovorena posebno
i nezavisno od prometa objekta, radi se o poseb-
nom prometu, koji se na takav način i fakturiše.
8 Podizvođač na deonici auto-puta
Pitanje: Država Srbija uradila je projekat za
deonicu puta od X do Y, pri čemu je ista i naru-
čilac posla. Glavni izvođač radova je nerezident
– firma M. Firma iz Požarevca je podizvođač za
određene građevinske radove i fakturiše firmi
M. Da li na fakturi sme da se pozove na poresko
oslobođenje na sledeći način: „Napomena o pore-
124 POSLOVNI SAVETNIK ● poslovnisavetnik.net
POREZI
skom oslobođenju: Račun je oslobođen po članu 24.
stav 2. i stav 16g Zakona o PDV-u i po članu 10. stav
2. tačka 3) Zakona o PDV-u”?
Odgovor: Kao podizvođač pružate usluge iz
oblasti građevinarstva stranom pravnom licu
(firmi M), koja je nosilac radova, odnosno sa ko-
jom finansijer ima zaključen ugovor o izgradnji
deonice auto-puta. Prema članu 42v stav 1. Pra-
vilnika o načinu i postupku ostvarivanja pore-
skih oslobođenja kod PDV sa pravom na odbitak
prethodnog poreza, poresko oslobođenje iz člana
42b stav 1. ovog pravilnika obveznik može da
ostvari za promet dobara i usluga koji neposred-
no vrši:
hhfinansijeru, odnosno
hhstranom licu sa kojim finansijer ima zaklju-
čen ugovor o nabavci dobara i usluga,
pod uslovom da poseduje dokument kojim se po-
tvrđuje da je promet dobara i usluga oslobođen od
PDV-a (dalje: potvrda o poreskom oslobođenju za
infrastrukturni projekat izgradnje auto-puta),
koji popunjava, potpisuje, overava i izdaje ovla-
šćeno lice Centrale u tri primerka.
Osim toga, obveznik PDV-a koji neposredno
vrši promet finansijeru (republičkom organu
koji finansira realizaciju infrastrukturnog
projekta), odnosno stranom licu sa kojim finan-
sijer ima zaključen ugovor o nabavci dobara i
usluga (firma M), može da ostvari pravo na po-
resko oslobođenje ukoliko je poreski dužnik za
taj promet – pod uslovom da poseduje potvrdu o po-
reskom oslobođenju za infrastrukturni projekat
izgradnje auto-puta. Znači, poresko oslobođenje
ostvaruje obveznik koji je poreski dužnik za kon-
kretan promet (pod uslovom da poseduje potvrdu o
poreskom oslobođenju za infrastrukturni proje-
kat izgradnje auto-puta). Tačnije, u slučaju prome-
ta iz oblasti građevinarstva pri kojem je poreski
dužnik primalac usluga, poresko oslobođenje
ostvaruje to lice (ako je obveznik u sistemu PDV-a
u Srbiji), a ne obveznik koji vrši promet (ovaj
obveznik svakako ne obračunava PDV).
Suština je u tome da je lice koje ostvaruje
poresko oslobođenje ONO lice koje je poreski
dužnik za konkretan promet, a to može da bude:
hhobveznik PDV-a koji vrši promet finansijeru
ili stranom licu sa kojim finansijer ima zaklju-
čen ugovor o nabavci dobara i usluga (za promet za
koji je poreski dužnik obveznik PDV-a koji vrši
promet) – u opisanom slučaju podizvođač, ako fir-
ma M nije obveznik PDV-a u Srbiji, pa zbog toga
podizvođač ne može da primeni prenos poreske
obaveze na nju i izda račun u skladu sa članom 10.
stav 2. tačka 3) Zakona o PDV-u;
hhfinansijer – republički organ koji finansi-
ra realizaciju infrastrukturnog projekta, kao
poreski dužnik za promet koji mu vrši obveznik
PDV-a, ili strano lice koje je evidentirano kao
obveznik PDV-a u Srbiji;
hhstrano lice koje realizuje projekat ako je regi-
strovano u sistemu PDV-a u Srbiji – u kom slučaju
podizvođači rezidenti fakturišu bez PDV-a po
članu 10. stav 2. tačka 3) Zakona o PDV-u, pri čemu
je ono (strano lice) oslobođeno od PDV-a (ne radi
interni obračun).
Nezvaničan stav Poreske uprave i Ministar-
stva finansija je da se u kontekstu primene Pra-
vilnika stranim licem smatra samo ono lice koje
nije evidentirano kao obveznik PDV-a u Srbiji.
Drugim rečima, ukoliko strano lice u Srbiji
nema sedište ni stalnu poslovnu jedinicu, ali
je evidentirano kao obveznik PDV-a, na njega se
primenjuju pravila koja su propisana za domaće
obveznike PDV-a. Dakle, ako je firma M, kojoj kao
podizvođač pružate usluge iz oblasti građevinar-
stva, registrovana u sistemu PDV-a u Srbiji, ONA
ima pravo na poresko oslobođenje, dok, kao podi-
zvođač, svakako fakturišete građevinsku uslugu
bez PDV-a (po članu 10. stav 2. tačka 3) Zakona o
PDV-u), a na navedeni član pozivate se prilikom
fakturisanja.
Ako firma M, kojoj kao podizvođač pružate
usluge iz oblasti građevinarstva, nije registro-
vana u sistemu PDV-a u Srbiji, imate pravo na
poresko oslobođenje, a prilikom fakturisanja
pozivate se na član 24. stav 1. tačka 16g) Zakona o
PDV-u, naravno pod uslovom da posedujete potvrdu
o poreskom oslobođenju za infrastrukturni pro-
jekat izgradnje auto-puta. PS
Lege Artis
PROPISI U PRAKSI
SUDSKO-ADVOKATSKI
ROKOVNIK
POSLOVNI
SAVETNIK
ADVOKATSKI
ROKOVNIK
JAVNE
NABAVKE
STRUČNI
KOMENTARI
SAVETOVANJA
3
DECENIJE
POREZI
Kratke teme: PDV u građevinarstvu kroz
pitanja pretplatnika
1 Montiranje vatrosistema na
postojeću instalaciju
Pitanje: Da li radovi korekcije instalacija
sistema dojave požara i montaža opreme na već
izvučenu kablovsku instalaciju, kao i prodaja do-
datne opreme, kroz jedan račun mogu da se tretiraju
kao građevinska usluga, kako bi se prilikom fak-
turisanja izvođač pozvao na čl. 10. stav 3. tačka 2)
Zakona o PDV-u ili se fakturišu sa PDV-om?
Odgovor: U vezi sa postavljenim pitanjem pola-
zimo od nekih mišljenja Ministarstva finansija.
Iz Mišljenja Ministarstva finansija br. 413-
00-37/2016-04 od 30. 3. 2016. godine:
„Saglasno navedenom, dobrima iz oblasti gra-
đevinarstva, u smislu člana 10. stav 2. tačka 3)
Zakona, smatra se:
hhpostavljanje instalacija (od materijala ispo-
ručioca) za sve vrste sistema tehničke zaštite za
čije je funkcionisanje potrebna isključivo elek-
trična instalacija – protivpožarni sistem, vi-
deo-nadzor, kontrola pristupa, kontrola radnog
vremena (u daljem tekstu: sistemi tehničke zašti-
te) i isporuka opreme (npr. kamere i dr.) za te
sisteme sa ugradnjom, kao aktivnost iz grupe 43.21
– Postavljanje električnih instalacija Klasifi-
kacije delatnosti, koja je navedena u članu 2. stav
1. tačka 11) Pravilnika;
ČLANAK POČINJE NIŽE NA STRANI
122 POSLOVNI SAVETNIK ● poslovnisavetnik.net
POREZI
hhisporuka opreme za sisteme tehničke zaštite sa
ugradnjom, kao aktivnost iz grupe 43.21 – Posta-
vljanje električnih instalacija Klasifikacije
delatnosti, koja je navedena u članu 2. stav 1. tačka
11) Pravilnika.
Prema tome, kako za promet dobara iz oblasti
građevinarstva koji obveznik PDV vrši drugom
obvezniku PDV, odnosno licu iz člana 9. stav 1.
Zakona, obveznik PDV – isporučilac dobara nije
poreski dužnik, račun za taj promet, između osta-
log, treba da sadrži i napomenu o odredbi Zakona
na osnovu koje PDV nije obračunat, a koja može da
glasi: ’PDV nije obračunat u skladu sa članom 10.
stav 2. tačka 3) Zakona’.”
Iz Mišljenja Ministarstva finansija br. 430-
00-92/2018-04 od 12. 3. 2019. godine:
„Međutim, kada je reč o isporuci sa sklapanjem
i montažom UPS uređaja (električni uređaj koji
obezbeđuje napajanje strujom u slučaju nestanka
primarnog izvora struje), povezivanjem na posto-
jeću električnu instalaciju i puštanjem u rad
tog uređaja, mišljenja smo da je reč o prometu koji
se ne smatra prometom dobara i usluga iz oblasti
građevinarstva u smislu člana 10. stav 2. tačka 3)
Zakona.”
Na osnovu navedenog, po našem mišljenju, mo-
glo bi da se zaključi da montiranje opreme vatro-
dojavnog sistema na postojeći sistem instalacija
i isporuka dodatne opreme bez ugradnje ne predsta-
vljaju promet iz oblasti građevinarstva.
2 Obrada drveta
Pitanje: Da li je obrada dasaka i drvne građe
radi izrade scenografije usluga iz oblasti građe-
vinarstva, tj. da li je poreski dužnik primalac
usluge po čl. 10. stav 2. tačka 3) Zakona o PDV-u?
Odgovor: Uredbom o klasifikaciji delatnosti
za grupu 16 (Prerada drveta i proizvodi od drveta,
plute, slame i pruća, osim nameštaja) propisano
je da ista obuhvata proizvodnju proizvoda od drve-
ta (npr. dasaka, ploča, furnira, sanduka, parketa,
obloga, montažnih kuća od drveta itd.). Proi-
zvodni proces obuhvata testerisanje, rendisanje,
rezanje, profilisanje, laminiranje i sastavljanje
drvenih proizvoda, počevši od oblovine koja se
testeriše ili tesane drvne građe koja može da
se reže dalje da bi se dobile daske, letve i drugi
oblici. Tesana drvna građa ili drugo profilisa-
no drvo može kasnije da se struže ili glača i da se
sastavi u gotove proizvode.
Proizvođači su razvrstani u grupe prema vrsti
proizvoda. Ovde nisu svrstane pilane.
Pomenuta grupa ne obuhvata:
hhproizvodnju nameštaja, del. 31.0;
hhmontažu drvenih delova opreme i sl., del. 43.32,
43.33 i 43.39.
Na osnovu navedenog, prema našem mišljenju,
obrada drveta (dasaka i građe) i izrada sceno-
grafije nije promet iz oblasti građevinarstva,
pa prilikom fakturisanja ne mogu da se pri-
mene odredbe člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona
o PDV-u.
3 Izrada bankina kao promet iz
oblasti građevinarstva
Pitanje: Građevinska firma je izvela sledeće
radove: izrada bankina kraj magistralnog puta
(bankine su u vidu proširenja puta nasute ka-
menom – rađeno je skidanje sloja zemlje, nasipanje
kamena i zbijanje podloge). Da li prilikom faktu-
risanja ove usluge obračunavamo PDV ili koristi-
mo prenos poreske obaveze iz člana 10? Obe firme
su obveznice PDV-a.
Odgovor: S obzirom na to da je bankina deo
puta, odnosno proširenje puta, prema našem mi-
šljenju, njihova izgradnja može da se klasifikuje u
delatnost 42.11 – Izgradnja puteva i auto-puteva,
tako da spada u usluge iz oblasti građevinarstva,
pa je moguće primeniti odredbe člana 10. stav 2.
tačka 3) Zakona o PDV-u.
4 Izdavanje računa licu koje nije
obveznik PDV-a
Pitanje: Naš klijent (koji je u sistemu PDV-a
i bavi se elektroinstalacionim radovima) tre-
ba da fakturiše sledeće „Isporuka materijala i
montaža opreme za ulazak bez ključa na objektu”
za primaoce, od kojih je jedan stambena zajednica,
a drugi agencija za održavanje zgrada. Primaoci
računa nisu u sistemu PDV-a. Da li se fakturiše
sa PDV-om?
Odgovor: Odredbe člana 10. stav 2. tačka 3) Za-
kona o PDV-u primenjuju se samo ako je primalac
dobara i usluga iz oblasti građevinarstva obve-
znik PDV-a ili lice iz člana 9. Zakona o PDV-u
(npr. organ grada, organ Republike). Ako se usluga
fakturiše licu koje nije obveznik PDV-a, pore-
ski dužnik je pružalac usluga, dakle fakturiše
sa PDV-om.
MAJ 2020. ● POSLOVNI SAVETNIK 123
POREZI
5 Pogrešno izdat račun – umesto sa
PDV-om uz prenos poreske obaveze
Pitanje: Glavni izvođač radova fakturisao je
investitoru, stranom ogranku, radove po članu
10. Zakona o PDV-u. Da investitor nije u sistemu
PDV-a saznao je godinu dana nakon izvedenih i
primljenih radova. Da li je investitor poreski
dužnik s obzirom na to da je knjižio račune po
članu 10. i nije dao primedbu?
Odgovor: Iz opisane situacije sledi epilog da
niko nije platio PDV. Bez obzira na to da li je in-
vestitor trebalo da bude u sistemu PDV-a u trenut-
ku kada je primio račun izvođača, izvođač je izdao
pogrešan račun i u obavezi je da izda ispravan ra-
čun (sa PDV-om), kao i da izmeni poresku prijavu u
mesecu u kojem nije iskazao poresku obavezu.
6 Pogrešno izdat račun – sa PDV-om
umesto uz prenos poreske obaveze
Pitanje: Od dobavljača sam u novembru 2019.
godine dobila avansni račun, koji sam tada i pla-
tila. U računu je iskazana osnovica i PDV. Ja sam
račun proknjižila sa odbitkom PDV-a jer su u pi-
tanju ulazna vrata za magacin u koji se cele pret-
hodne godine investira. Sada mi je stigao konačni
račun u kome je u opisu navedeno „ulazna vrata sa
ugradnjom”, pri čemu je iskazana i ista osnovica i
isti iznos PDV-a koje sam ja iskoristila u avan-
snom računu. Da li su ovaj račun i avansni račun
pogrešni?
Odgovor: Dobavljač račun treba da ispravi u
slučaju da je:
hhna njemu prikazan PDV, smatrajući da se ne radi
o prometu iz oblasti građevinarstva, a da je nak-
nadno utvrđeno suprotno (kao što je ovde slučaj),
kao i
hh(pogrešno) verujući da se radi o prometu iz
oblasti građevinarstva nije iskazan PDV na ra-
čunu, pozivajući se na član 10.2.3. Zakona o porezu
na dodatu vrednost.
Pogrešno izdat račun potrebno je stornirati
i istovremeno izdati novi, ispravan račun.
Ova mogućnost predviđena je članom 44. Zakona
o PDV-u.
Interes da isprave pogrešno izdat račun imaju
obe ugovorne strane – i izdavalac i primalac ra-
čuna. Primalac računa čak i više, s obzirom na to
da u načelu u vezi sa ovim računom treba da ostvari
pravo na odbitak PDV-a.
Ukoliko izvođač radova greškom iskaže PDV
na računu za promet za koji je trebalo primeni-
ti član 10.2.3. Zakona o PDV-u, primalac računa
nema pravo odbitka tako iskazanog PDV-a, s obzi-
rom na to da se radi o neispravnom PDV računu.
Izdavalac računa platiće PDV koji nije bio
dužan da plati, a primalac računa čak ni tada
nije u mogućnosti da ovaj PDV koristi kao odbit-
ni, i to sve dok izdavalac ne stornira pogrešan
i izda nov ispravan račun. Na novom ispravnom
računu potrebno je naznačiti da se tim računom
vrši storniranje prethodno izdatog, pogrešnog
računa, kao i njegov broj i datum.
Dakle, kao primalac pogrešnog računa dužni
ste da izmenite poresku prijavu jer ste koristili
iskazani PDV iz prvobitnog (pogrešnog) računa
za poreski period u kojem ste koristili navede-
ni odbitak. Naime, niste imali pravo na odbitak
PDV-a s obzirom na to da se račun smatra nei-
spravnim.
7 Ugovoreno održavanje nakon
isporuke objekta
Pitanje: Građevinsko privredno društvo iz-
gradilo je objekat naručiocu usluge. Naknadno je
ugovorena obaveza pružaoca usluge građevinskog
privrednog društva da naručiocu usluge po osnovu
troškova održavanja i garancionih remonta pla-
ća paušalni iznos od X evra. Naručilac (prima-
lac) građevinske usluge je rezidentno pravno lice.
Da li pomenuti osnov može da se smatra izmenom
osnovice u smislu člana 21. Zakona o PDV-u?
Odgovor: Ako se radi o usluzi koja je ugovorena
kao deo prometa dobra (objekta), prema našem mi-
šljenju mogu da se primene odredbe člana 21. Zakona
o PDV-u, koje se odnose na naknadno povećanje osno-
vice (u skladu sa članom 4. stav 6. Zakona o PDV-u).
Ipak, ako je naknadna usluga dogovorena posebno
i nezavisno od prometa objekta, radi se o poseb-
nom prometu, koji se na takav način i fakturiše.
8 Podizvođač na deonici auto-puta
Pitanje: Država Srbija uradila je projekat za
deonicu puta od X do Y, pri čemu je ista i naru-
čilac posla. Glavni izvođač radova je nerezident
– firma M. Firma iz Požarevca je podizvođač za
određene građevinske radove i fakturiše firmi
M. Da li na fakturi sme da se pozove na poresko
oslobođenje na sledeći način: „Napomena o pore-
124 POSLOVNI SAVETNIK ● poslovnisavetnik.net
POREZI
skom oslobođenju: Račun je oslobođen po članu 24.
stav 2. i stav 16g Zakona o PDV-u i po članu 10. stav
2. tačka 3) Zakona o PDV-u”?
Odgovor: Kao podizvođač pružate usluge iz
oblasti građevinarstva stranom pravnom licu
(firmi M), koja je nosilac radova, odnosno sa ko-
jom finansijer ima zaključen ugovor o izgradnji
deonice auto-puta. Prema članu 42v stav 1. Pra-
vilnika o načinu i postupku ostvarivanja pore-
skih oslobođenja kod PDV sa pravom na odbitak
prethodnog poreza, poresko oslobođenje iz člana
42b stav 1. ovog pravilnika obveznik može da
ostvari za promet dobara i usluga koji neposred-
no vrši:
hhfinansijeru, odnosno
hhstranom licu sa kojim finansijer ima zaklju-
čen ugovor o nabavci dobara i usluga,
pod uslovom da poseduje dokument kojim se po-
tvrđuje da je promet dobara i usluga oslobođen od
PDV-a (dalje: potvrda o poreskom oslobođenju za
infrastrukturni projekat izgradnje auto-puta),
koji popunjava, potpisuje, overava i izdaje ovla-
šćeno lice Centrale u tri primerka.
Osim toga, obveznik PDV-a koji neposredno
vrši promet finansijeru (republičkom organu
koji finansira realizaciju infrastrukturnog
projekta), odnosno stranom licu sa kojim finan-
sijer ima zaključen ugovor o nabavci dobara i
usluga (firma M), može da ostvari pravo na po-
resko oslobođenje ukoliko je poreski dužnik za
taj promet – pod uslovom da poseduje potvrdu o po-
reskom oslobođenju za infrastrukturni projekat
izgradnje auto-puta. Znači, poresko oslobođenje
ostvaruje obveznik koji je poreski dužnik za kon-
kretan promet (pod uslovom da poseduje potvrdu o
poreskom oslobođenju za infrastrukturni proje-
kat izgradnje auto-puta). Tačnije, u slučaju prome-
ta iz oblasti građevinarstva pri kojem je poreski
dužnik primalac usluga, poresko oslobođenje
ostvaruje to lice (ako je obveznik u sistemu PDV-a
u Srbiji), a ne obveznik koji vrši promet (ovaj
obveznik svakako ne obračunava PDV).
Suština je u tome da je lice koje ostvaruje
poresko oslobođenje ONO lice koje je poreski
dužnik za konkretan promet, a to može da bude:
hhobveznik PDV-a koji vrši promet finansijeru
ili stranom licu sa kojim finansijer ima zaklju-
čen ugovor o nabavci dobara i usluga (za promet za
koji je poreski dužnik obveznik PDV-a koji vrši
promet) – u opisanom slučaju podizvođač, ako fir-
ma M nije obveznik PDV-a u Srbiji, pa zbog toga
podizvođač ne može da primeni prenos poreske
obaveze na nju i izda račun u skladu sa članom 10.
stav 2. tačka 3) Zakona o PDV-u;
hhfinansijer – republički organ koji finansi-
ra realizaciju infrastrukturnog projekta, kao
poreski dužnik za promet koji mu vrši obveznik
PDV-a, ili strano lice koje je evidentirano kao
obveznik PDV-a u Srbiji;
hhstrano lice koje realizuje projekat ako je regi-
strovano u sistemu PDV-a u Srbiji – u kom slučaju
podizvođači rezidenti fakturišu bez PDV-a po
članu 10. stav 2. tačka 3) Zakona o PDV-u, pri čemu
je ono (strano lice) oslobođeno od PDV-a (ne radi
interni obračun).
Nezvaničan stav Poreske uprave i Ministar-
stva finansija je da se u kontekstu primene Pra-
vilnika stranim licem smatra samo ono lice koje
nije evidentirano kao obveznik PDV-a u Srbiji.
Drugim rečima, ukoliko strano lice u Srbiji
nema sedište ni stalnu poslovnu jedinicu, ali
je evidentirano kao obveznik PDV-a, na njega se
primenjuju pravila koja su propisana za domaće
obveznike PDV-a. Dakle, ako je firma M, kojoj kao
podizvođač pružate usluge iz oblasti građevinar-
stva, registrovana u sistemu PDV-a u Srbiji, ONA
ima pravo na poresko oslobođenje, dok, kao podi-
zvođač, svakako fakturišete građevinsku uslugu
bez PDV-a (po članu 10. stav 2. tačka 3) Zakona o
PDV-u), a na navedeni član pozivate se prilikom
fakturisanja.
Ako firma M, kojoj kao podizvođač pružate
usluge iz oblasti građevinarstva, nije registro-
vana u sistemu PDV-a u Srbiji, imate pravo na
poresko oslobođenje, a prilikom fakturisanja
pozivate se na član 24. stav 1. tačka 16g) Zakona o
PDV-u, naravno pod uslovom da posedujete potvrdu
o poreskom oslobođenju za infrastrukturni pro-
jekat izgradnje auto-puta. PS
Lege Artis
PROPISI U PRAKSI
SUDSKO-ADVOKATSKI
ROKOVNIK
POSLOVNI
SAVETNIK
ADVOKATSKI
ROKOVNIK
JAVNE
NABAVKE
STRUČNI
KOMENTARI
SAVETOVANJA
3
DECENIJE